O soño da febre

Este libro ten un protagonista singular: a febre: A febre como personaxe, como metáfora da imaxinación, do soño, da literatura en definitiva.Partindo dun episodio real da súa vida (un ataque febril no  Cairo), o autor vai presentando unha galería de historias sorprendentes, ás veces oníricas, ás veces simbólicas e sempre presididas pola pantasma da febre. Na liña de Memoria de derribos, o autor volve explorar así o seu persoal universo imaxinario nun libro no que é a atmosfera a que "cose como un fío" as diferentes narracións  coa historia principal.Titulares de prensaO SOÑO DA FEBREAdicar un libro de relatos a un tema concreto é unha tarefa arriscada. Hai que ser moi habilidoso e ter un considerable dominio do oficio para saír airoso de semellante reto. Miguel Anxo Murado neste O soño da febre aposta por construír dez relatos de ton fantástico en torno a ese fenómeno fisiolóxico con resonancias espirituais.A estrutura do libro,  póren, non consiste sen máis nunha simple acumulación de contos. Por riba deles, como facendo de tendal do que van prendendo os relatos, aparecen unha serie de reflexións breves nas que o narrador entrelaza episodios familiares con excursos sobre a vinculación da febre coa xeografía, a literatura, a música, ou co mesmo devir da Historia. Esta  hibridación entre narración fantástica e testemuño persoal/autobiográfico por parte do autor non acada, con todo, as metas ás que parece aspirar o libro no seu conxunto. Estrañamente, esa  voz en primeira persoa que aparece entre relato e relato resulta máis  interesante e atractiva que moitas das historias ás que precede. E como se o autor se sentise máis cómodo no territorio da digresión persoal mesturando recordos verdadeiros ou inventados con citas eruditas que axustándose aos códigos do relato fantástico no que fai dez incursións cun resultado marcadamente irregular.O delirio febril -máis ca febre en si- é unha especie de chave que serve para abrir unha fenda no real e trasladar os protagonistas dos dez contos a outro  lugar e mesmo a outro tempo, onde os vivos pasean entre os mortos e os mortos fan acto de presenza entre os vivos. As fronteiras entre os mundos de ambos dilúense, tómanse porosas, e o período en que goberna a febre convértese en ponte inestábel pola que camiñar do mundo duns ao mundo dos outros, nunha especie de paréntese na vida dos protagonistas, postas en xogo ao completo.Os escenarios dos relatos son clásicos dos contos de pantasmas. Hai aldeas illadas por causa da neve, calellas escuras e personaxes inquedantes vagando por elas, animais extraordinarios que cargan cos desexos de vinganza dos amos falecidos, rapaces que non cumpren coas obrigas e cren que as portas do inferno están abertas de par en par para eles... pero tamén se introducen paisaxes pouco comúns nestas narracións: os territorios da Palestina ocupados polos israelís, unha plantación colonial de vainillas no medio do Camerún ou o piso dunha familia xudía londinense. O conxunto, como xa dixemos, é altamente irregular.Algúns dos contos parecen resolverse demasiado ás présas, sen captar a atención do lector por unha insuficiencia "atmosférica": no relato fantástico, o ambiente que se está a crear é, como mínimo, a metade da  historia, e en varias ocasións como en "Jan Van Riis" ou "A folla e o  paxaro", todo se fía ao impacto do desenlace, malogrando unhas historias que poderían dar máis de si. O emprego, en varias ocasións, do recurso de non saber ata o final se o protagonista ou protagonistas  están vivos ou mortos tamén falla en varias das historias onde se emprega: nelas dende o principio, a ambiguedade que debe impregnar todo o relato ata a relosución final non está ben construída, é demasiado naive, deixa ver de lonxe o que vai ocorrer. Póren, cando o autor decide estirar lixeiramente a duración dos seus contos e adicar algunhas páxinas máis á creación de atmosferas elaboradas (O soño da neve, ou O diaño do outono, con moito o mellor dos contos), os relatos  gañan en intensidade, e o seu tempo narrativo, pausado, calmo, no que  se escalonan con coidado os acontecementos, seduce o lector, introdúceo lentamente na historia que está a narrar e lévao con intensidade ata uns finais ben trabados e en consoancia coa lóxica interna do relatado.O esforzo de Murado é notable e di moito das súas pretensións como escritor, maáis o resultado final queda algo afastado  das súas intencións iniciais, e quedan finalmente como máis destacados na memoria do lector os dous contos máis extensos e as breves -e brillantes- digresións que van entre medias dos relatos.Eloy  GarcíaProtextaVerán 2007